Przyimek wiadomości ogólne (Präpositionen – Einführung)

Przyimek jest nieodmienną częścią mowy, występuje zawsze z innym słowem, jest to najczęściej rzeczownik, bądź też zaimek. Przyimki rządzą poszczególnymi przypadkami rzeczownika lub zaimka. Niektóre przyimki mogą rządzić więcej niż jednym przypadkiem. Najczęściej występują przed słowami, którymi zarządzają.

 

Można wyróżnić kilka głównych grup znaczeniowych:

 

określenie
przykłady
przyimki określające miejsce
Ort (lokal)
an (den Rhein), auf (dem Schulhof), aus (der Schweiz), in (der Schule), neben (dem Haus), über (den Fluß), vor (dem Haus)
przyimki określające czas
Zeit (temporal)
an (diesem Tag), in (der kommenden Woche), seit (zwei Jahren), um (15 Uhr), während (des Sturms)
przyimki określające powód, skutek, cel
Grund, Folge, Zweck (kausal)
wegen (des Regens), dank (ihrer Hilfe), aus (Eifersucht), durch (einen Unfall), zu (einer Einigung)
przyimki określające sposób
Art und Weise (modal)
ohne (deine Hilfe), mit (Erfolg), gemäß (Ihrem Wunsch), gegen (ihn)

 

Formy skrócone przyimków z rodzajnikiem

 

przyimek z rodzajnikiem
forma skrócona
an dem (Bahnhof) am (Bahnhof)
in dem (Park) im (Park)
bei dem (Lesen) beim (Lesen)
an das (Fenster) ans (Fenster)
in das (Kino) ins (Kino)
von dem (Bahnhof) vom (Bahnhof)
zu dem (Arzt) zum (Arzt)
zu der (Kirche) zur (Kirche)

Ogólny zarys najważniejszych przyimków i ich rekcja – (przypadek(i) z którym(i) się łączą)

 

przyimek (Präposition)
przypadek (Kasus)
an Dativ/Akkusativ
abseits Genitiv
abzüglich Genitiv/Dativ
an Dativ/Akkusativ
angesichts Genitiv
anhand Genitiv
anlässlich Genitiv
(an)statt Genitiv/Dativ
anstelle Genitiv
auf Dativ/Akkusativ
aufgrund Genitiv
aus Dativ
ausschließlich Genitiv/Dativ
außer Dativ
außerhalb Genitiv/Dativ
bei Dativ
bezüglich Genitiv/Dativ
binnen Genitiv/Dativ
bis Akkusativ
dank Genitiv/Dativ
diesseits Genitiv
durch Akkusativ
einschließlich Genitiv/Dativ
entgegen Dativ
entlang Genitiv/Dativ/Akkusativ
entsprechend Dativ
exklusive Genitiv/Dativ
für Akkusativ
gegen Akkusativ
gegenüber Dativ
gemäß Dativ
halber Genitiv
hinsichtlich Genitiv/Dativ
hinter Dativ/Akkusativ
in Dativ/Akkusativ
infolge Genitiv
inklusive Genitiv/Dativ
inmitten Genitiv
innerhalb Genitiv/Dativ
jenseits Genitiv
kraft Genitiv
längs Genitiv/Dativ
laut Genitiv/Dativ
mangels Genitiv/Dativ
mit Dativ
mittels Genitiv/Dativ
nach Dativ
neben Dativ/Akkusativ
nebst Dativ
oberhalb Genitiv
ohne Akkusativ
samt Dativ
seit Dativ
trotz Genitiv/Dativ
über Dativ/Akkusativ
um Akkusativ
um … willen Genitiv
ungeachtet Genitiv
unter Dativ/Akkusativ
unterhalb Genitiv
von Dativ
vor Dativ/Akkusativ
während Genitiv/Dativ
wegen Genitiv/Dativ
wider Akkusativ
zeit Genitiv
zu Dativ
zufolge Genitiv/Dativ
zuliebe Dativ
zu(un)gunsten Genitiv
zuzüglich Genitiv/Dativ
zwischen Dativ/Akkusativ

 

Dokładniejsze informacje na temat przyimków w kolejnych podrozdziałach.