germaniak.eu Język niemiecki Twoim kluczem do sukcesu!
Trennbare Verben- czasowniki rozdzielnie złożone
Czasowniki rozdzielnie złożone (Tennbare Verben) składają się z przedrostków. Przedrostki te są akcentowane, a nawet mają samodzielne znaczenie. Oprócz przedrostków występują jeszcze czasowniki główne.
| przedrostek | czasownik | tłumaczenie | Przykładowe użycie w zdaniu |
| ab ~ | abfahren | odjeżdżać | Der Zug fährt um 8 Uhr nach Berlin ab. Pociąg odjeżdża o 8 do Berlina. |
| an ~ | anrufen | dzwonić / zadzwonić do |
Eva ruft sein Freund heute Abend an. Eva dzwoni do swojego przyjaciela dzisiaj wieczorem. |
| auf ~ | aufmachen | otwierać, rozwiązywać, rozpiąć |
Alex macht das Fenster auf. Alex otwiera okno. Sven macht Schnürsenkel auf. Sven rozwiązuje sznurówki. Der Vater macht den Mantel auf. Tata rozpina płaszcz. |
| aus ~ | aussehen | wyglądać | Er sieht müde aus. Wygląda na zmęczonego. |
| bei ~ | beikommen | radzić sobie | Unsere Nachbarin kommt den Kindern nicht bei. Nasza sąsiadka nie radzi sobie z dziećmi. |
| ein ~ | einladen | zapraszać | Karoline lädt Uwe zum Geburtstag ein. Karoline zaprosiła Uwe na urodziny. |
| fest ~ | feststellen | ustalić | Der Polizist stellt die Personalien fest. Policjant ustla dane osobowe. |
| fort ~ | fortgehen | odejść, iść precz, opuścić |
Karol geht von Sabine fort. Karol odszedł od Sabiny (zostawił / opuścił ją). Familie Kröger geht aus der Stadt fort. Państwo Kröger opuścili miasto. |
| her ~ | hergeben | oddawać, zwracać |
Gib meinen Kuli her. Oddaj mi mój długopis. |
| hin ~ | hinfinden | trafić | Vivinne findet zur Post hin. Vivinne trafiła na pocztę. |
| los ~ | loslassen | puszczać, szczuć | Erik lässt auf Mark die Hunde los. Erik poszczuł psami Marka. |
| mit ~ | mithelfen | wspierać | Janette hilft Gustav mit. Janette wspiera Gustava. |
| nach ~ | nachdenken | rozmyślać | Vanessa denkt über Lorenz nach. Vanessa rozmyśla o Lorenzie. |
| statt ~ | stattfinden | odbywać się | In der Schule finden Unterrichten statt. W szkole odbywają się lekcje. |
| teil ~ | teilnehmen | brać udział, uczestniczyć |
Sophie nimmt am Wettbewerb teil. Sophie bierze udział w zawodach. |
| weg ~ | weggeben | oddwawać | Familie Müller gibt sein Kind zur Adoption weg. Państwo Müller oddaje swoje dziecko do adopcji. |
| vor ~ | vorhaben | zamierzać | Hast du heute Abend schon etwas vor? Masz już zaplanowany dzisiejszy wieczór? |
| zu ~ | zumachen | zamykać, zakręcać |
David macht die Tür zu. David zamyka drzwi. Robin macht eine Flasche zu. Robin zakęca butelkę. |
| zurück ~ | zurückgeben | oddawać, zwracać |
Nike gibt ihm sein Kuli zurück. Nike oddała mu spowrotem swój długopis. Frau Krönung gibt den Pulli zurück. Pani Krönung zwrciłą sweter. |
| zusammen ~ | zusammen-arbeiten | współpracować | Sie arbeiten ganz gut zusammen. Oni całkiem dobrze współpracują. |
Przedrostek w zdaniach oznajmujących jak i pytających w czasie teraźniejszym (Präsnes) i czasie przeszłym prostym (Präteritum / Imperfekt) oraz w zdaniach rozkazujących oddziela się od czasownika i występuje na końcu zdania. W momencie gdy w zdaniu pojawia się czasownik modalny (Modalverb), wówczas czasownik rozdzielnie złożony wędruje na koniec zdania i stoi tak jako bezokolicznik, a czasownik modalny jest teraz odmienny i stoi na drugim miejscu w zdaniu.
Przykład:
Ich kann nicht das Fenster aufmachen. – Nie potrafię otworzyć okna.
Do czasowników rozdzielnie złożonych (Tennbare Verben) zaliczamy również czasowniki składające się z dwóch różnych czasowników, gdzie odmienny jest drugi czasownik, a pierwszy stoi na końcu zdania. Czasowniki takie w przeciwieństwie do czasowników z przedrostkiem, gdy występują na końcu zdania nie są pisane łącznie. (Patrz przykłady poniżej)
Przykład:
spazieren gehen – spacerować, iść na spacer
Ich gehe in den Park spazieren.- Idę na spacer do parku.
Ich möchte in den Park spazieren gehen. Chciałbym iść pospacerować po parku.
kennen lernen – spacerować, iść na spacer
Ich lerne Sie kennen.- Znam Panią.
Ich möchte Sie kennen lernen. Chciałbym poznać Panią.
