Der Imperativ – tryb rozkazujący

Tryb rozkazujący wyraża najczęściej rozkaz lub zakaz.

Tryb rozkazujący tworzą:

* 2 os. liczby pojedynczej – ty
* 1 os. liczby mnogiej – my
* 2 os. liczby mnogiej – wy
* 3 os. liczby mnogiej – Państwo/Oni – jest to
tzw. forma grzecznościowa

Tryb rozkazujący dla 2 os. liczby pojedynczej .:TY:.

We większości czasowników tryb ten tworzy się poprzez odrzucenie zaimka osobowego (du) oraz końcówki st.

podstawowa forma czasownika dla 2 os.
liczby pojedynczej
tryb rozkazującyznaczenie
du machstdu machstmach!rób!
du gehstdu gehstgeh!idź!
du sprichstdu sprichstsprich!mów!
du sagstdu sagstsag!mów!
du fragstdu fragstfrag!pytaj!
du rufst andu rufst anruf an!dzwoń!
du steigst eindu steigst einsteig an!wsiadaj!
du beeilst dichdu beeilst dichbeeil dich!pośpiesz się!
du stellst dich vordu stellst dich vorstall dich vor!przedstaw się!

Niektóre formy trybu rozkazującego dla 2. osoby liczby pojedynczej mają dodatkowo końcówkę -e, dzieje się tak gdy: Temat czasownika kończy się na -t,
-d,
ig, oraz grupy spółgłoskowe,
które kończą się na -m,
-n
.

podstawowa forma
czasownika dla 2 os. liczby
pojedynczej
tryb rozkazującyznaczenie
du arbeitestdu arbeitestarbeite!pracuj!
du wartestdu wartestwarte!czekaj!
du bildestdu bildestbilde!twórz!
du öffnestdu öffnestöffne!otwórz!
du verabschiedest dichdu verabschiedest dichverabschiede
dich!
pożegnaj się!
du entschuldigst dichdu entschuldigest dichentschuldige dich!usprawiedliw się!

Czasowniki mocne zmieniające w 2. i 3. osobie liczby pojedynczej czasu teraźniejszego samogłoskę rdzenną „a” na „ä” tworzy tryb rozkazujący bez przegłosu:

podstawowa forma czasownika dla 2 os.
liczby pojedynczej
tryb rozkazującyznaczenie
du fährstdu fahrstfahr!jedź!
du schläfstdu schlafstschlaf!śpij!
du läufstdu laufstlauf!biegnij!
du lässtdu lassstlass!zostaw!
du wäschst
sich
du waschstwasch!pierz!
du  lädstdu ladstlad!ładuj!
du schlägstdu schlagst schlag!uderzaj!
du rätstdu ratst rat!radź!

Forma trybu rozkazującego dla 1 osoby liczby mnogiej tworzy się bardzo łatwo. Nie odcinamy ani nie odrzucamy żadnych zaimków. Aby utworzyć tą formę wystarczy zamienić miejscami czasownik z zaimkiem osobowym, tak jak to pokazuje poniższa tabela:


podstawowa forma
czasownika dla 1 os. liczby
mnogiej

tryb rozkazujący

znaczenie
wir gehenGehen wir!idźmy!
wir helfenHelfen wir!pomóżmy!
wir lesenLesen wir!czytajmy!
wir wartenWarten wir!czekajmy!
wir beeilen unsBeeilen wir uns!pośpieszmy się!
wir setzen unsSetzen wir uns!usiądźmy!
wir kochenKochen wir!gotujmy!

Forma trybu rozkazującego dla 2 osoby liczby mnogiej tworzy się poprzez odrzucenie zaimka osobowego ihr.

podstawowa forma czasownika dla 2 os.
liczby mnogiej
tryb rozkazującyznaczenie
ihr schreibtihr schreibtschreibt!piszcie!
ihr schlaftihr schlaftschlaft!śpijcie!
ihr esstihr esstesst!jedzcie!
ihr fangtihr fangtfangt!łapcie!
ihr wascht euchihr wascht euchwascht euch!myjcie się!
ihr  kommtihr kommtkommt!idźcie!

Forma trybu rozkazującego dla 3 osoby liczby mnogiej tworzy się
równie łatwo jak formę dla 1 osoby liczby mnogiej.

Wystarczy miejscami zamienić zaimek osobowy Sie z czasownikiem.


podstawowa forma czasownika dla 3 os. liczby
mnogiej
tryb
rozkazujący

znaczenie
Sie fahrenFahren Sie!niech Państwo jadą!
Sie sprechenSprechen Sie!niech Państwo mówią!
Sie nehmenNehmen Sie!niech Państwo wezmą!
Sie machenMachen Sie!niech Państwo robią!
Sie treffen sichTreffen Sie sich!niech Państwo się spotkają!
Sie setzen sichSetzen Sie sich!niech Państwo siadają!
Sie ändern sichÄndern Sie sich!niech Państwo się zmienią!

Übung 1. Poproś nauczyciela o kod do ćwiczeń na www.quizizz.com

Übung 2. Finde Paare. Znajdź pary!

Bei Störungen bitte hier klicken.